Pandemia COVID-19, choć wydaje się mniej groźna niż w latach 2020–2022, wciąż nie dobiegła końca. Wirus SARS-CoV-2 stale mutuje, tworząc kolejne warianty. Najnowsze z nich – Stratus i Nimbus – wzbudziły zainteresowanie Światowej Organizacji Zdrowia (WHO) i naukowców na całym świecie. Powodem jest ich szybkie rozprzestrzenianie się, zdolność do omijania odporności oraz nietypowe objawy, które odróżniają je od wcześniejszych linii.
W tym artykule przedstawiamy wszystkie najważniejsze informacje o wariantach Stratus i Nimbus: czym się charakteryzują, jakie dają objawy, jak chronią przed nimi szczepionki oraz co radzą eksperci w zakresie profilaktyki.
Czym jest wariant Stratus?
Wariant Stratus to rekombinant, czyli wirus powstały w wyniku wymieszania materiału genetycznego dwóch podwariantów Omikronu – LF.7 i LP.8.1.2. Do takich „skrzyżowań” dochodzi, gdy osoba jednocześnie zakazi się dwoma różnymi wariantami. Stratus wykazuje:
-
większą zdolność do omijania odporności, zarówno po szczepieniach, jak i po przebytym COVID-19,
-
potencjał do szybkiego rozprzestrzeniania się,
-
objawy zbliżone do wcześniejszych wariantów, ale z jedną cechą szczególną: chrypką i szorstkim głosem, które mogą być pierwszymi sygnałami zakażenia.
Obecnie Stratus znajduje się na liście WHO jako „wariant pod nadzorem”, co oznacza, że nie stanowi jeszcze globalnego zagrożenia, ale wymaga ciągłego monitorowania.
Czym jest wariant Nimbus?
Wariant Nimbus, określany także jako NB.1.8.1, to kolejna mutacja Omikronu. Został wykryty w kilku regionach niemal równocześnie, co sugeruje, że krążył już wcześniej, zanim go oficjalnie opisano.
Nimbus budzi zainteresowanie, ponieważ:
-
szybko się rozprzestrzenia,
-
jest odporniejszy na działanie przeciwciał neutralizujących niż wiele wcześniejszych wariantów,
-
może wywoływać nowy, bardzo charakterystyczny objaw, zwany „żyletkowym gardłem”.
Ten ostatni symptom jest tak intensywny, że pacjenci opisują ból gardła jako uczucie „przecinania” lub „drapania żyletką”, co odróżnia Nimbus od wcześniejszych wariantów.
Jakie objawy wywołują Stratus i Nimbus?
Wspólne objawy dla obu wariantów to:
-
gorączka,
-
kaszel,
-
katar,
-
bóle mięśni i stawów,
-
bóle głowy,
-
zmęczenie,
-
ból gardła,
-
rzadziej utrata smaku i węchu.
Objawy charakterystyczne:
-
Nimbus – „żyletkowe gardło”, czyli niezwykle ostry, kłujący ból gardła, nasilający się przy przełykaniu i mówieniu.
-
Stratus – chrypka, szorstki, zmieniony głos, pojawiające się nagle i trwające kilka dni.
Dodatkowo w obu wariantach częściej niż wcześniej obserwuje się objawy żołądkowo-jelitowe – nudności, biegunkę i bóle brzucha.
Różnice między Stratus a Nimbus
| Cecha | Stratus | Nimbus |
|---|---|---|
| Typ wirusa | Rekombinant (XFG/XFG.3) | NB.1.8.1, podlinia Omikronu |
| Rozprzestrzenianie | Wysoka zakaźność | Bardzo wysoka zakaźność |
| Odporność | Ucieczka przed odpornością humoralną | Silna odporność na przeciwciała |
| Nowy objaw | Chrypka, szorstki głos | „Żyletkowe gardło” |
| Ciężkość choroby | Brak dowodów na cięższy przebieg | Brak dowodów na cięższy przebieg |
Czy szczepionki działają na Stratus i Nimbus?
Aktualne badania wskazują, że szczepionki nadal dobrze chronią przed ciężkim przebiegiem i hospitalizacją. Ochrona przed samym zakażeniem jest słabsza, ponieważ oba warianty mają mechanizmy pozwalające im „uciekać” przed przeciwciałami.
Kluczowa pozostaje odporność komórkowa – dzięki niej osoby zaszczepione i ozdrowieńcy rzadziej trafiają do szpitala i rzadziej umierają z powodu COVID-19.
Eksperci zalecają przyjmowanie dawek przypominających, szczególnie seniorom, osobom przewlekle chorym i tym z osłabioną odpornością.
Diagnostyka – jak wykryć zakażenie?
-
Testy antygenowe i PCR pozostają skuteczne – wykrywają zakażenie niezależnie od wariantu.
-
Lekarze apelują, by testować się nawet przy nietypowych objawach, takich jak nagła chrypka czy wyjątkowo silny ból gardła.
-
W razie pozytywnego wyniku warto izolować się i ograniczyć kontakty, zwłaszcza z osobami starszymi.
Leczenie – co zalecają specjaliści?
-
Leczenie infekcji Stratus i Nimbus jest takie samo jak w innych wariantach: odpoczynek, nawadnianie, leki przeciwgorączkowe i przeciwbólowe.
-
W cięższych przypadkach pacjenci mogą kwalifikować się do terapii przeciwwirusowych, takich jak Paxlovid.
-
Szczególną uwagę należy zwracać na pacjentów z grup ryzyka: osoby starsze, chorujące przewlekle oraz z obniżoną odpornością.
Jak się chronić?
-
Higiena rąk – częste mycie i dezynfekcja.
-
Maseczki – w zatłoczonych miejscach wciąż zmniejszają ryzyko.
-
Wentylacja pomieszczeń – wietrzenie biur, szkół i mieszkań.
-
Szczepienia – aktualne dawki przypominające są najskuteczniejszą ochroną przed hospitalizacją.
-
Izolacja przy objawach – pozostanie w domu nawet przy łagodnym przeziębieniu.
Głos ekspertów
-
WHO: warianty Stratus i Nimbus nie są obecnie powodem do paniki, ale wymagają stałego nadzoru.
-
Epidemiolodzy: obie linie prawdopodobnie będą dominować w sezonie jesienno-zimowym.
-
Lekarze kliniczni: najgroźniejsze powikłania dotyczą osób starszych, niezaszczepionych i przewlekle chorych.
Podsumowanie
-
Stratus i Nimbus to nowe warianty COVID-19 powiązane z Omikronem.
-
Oba rozprzestrzeniają się szybko i dobrze omijają odporność, ale nie ma dowodów na cięższy przebieg choroby.
-
Nowe objawy – „żyletkowe gardło” (Nimbus) i chrypka (Stratus) – mogą pomóc w szybszym rozpoznaniu infekcji.
-
Szczepionki wciąż skutecznie chronią przed hospitalizacją i zgonem.
-
Najważniejsze środki ostrożności pozostają niezmienne: higiena, maseczki, izolacja, szczepienia.
COVID-19 nie zniknął i nadal wymaga czujności. Stratus i Nimbus pokazują, że wirus nie przestał mutować, dlatego zarówno pacjenci, jak i lekarze powinni być przygotowani na kolejne zmiany.