diagnozowanie i leczenie chorób ogólnych (np. przeziębień, infekcji, nadciśnienia),
wystawianie recept, skierowań i zwolnień lekarskich (ZUS ZLA),
kontynuacja leczenia specjalistycznego,
profilaktyka chorób przewlekłych (np. cukrzycy, nadciśnienia, POChP),
zlecanie badań laboratoryjnych i obrazowych.
2. Opieka pielęgniarki POZ
wykonywanie zastrzyków, pobieranie krwi, zmiana opatrunków,
pomiar ciśnienia, cukru we krwi,
edukacja zdrowotna (np. dieta, samokontrola zdrowia),
opieka nad pacjentami przewlekle chorymi oraz osobami starszymi.
3. Opieka położnej POZ
prowadzenie opieki nad kobietą w ciąży (wczesna opieka prenatalna),
porady laktacyjne i edukacja poporodowa,
opieka nad noworodkiem i niemowlęciem (w tym bilanse zdrowia),
szczepienia dzieci zgodnie z kalendarzem szczepień.
4. Profilaktyka i bilanse zdrowia
bilanse zdrowia dzieci i młodzieży,
szczepienia ochronne (obowiązkowe i zalecane),
programy profilaktyczne NFZ (np. profilaktyka chorób serca, cukrzycy),
konsultacje związane z nałogami (alkohol, papierosy).
5. Skierowania i dokumenty medyczne
skierowania do lekarzy specjalistów (np. kardiologa, neurologa),
skierowania na badania diagnostyczne (np. RTG, USG, morfologia),
zaświadczenia do pracy, szkoły, sanatorium,
dokumenty do ZUS (np. wnioski o świadczenia zdrowotne).
6. Wizyty domowe
dla osób obłożnie chorych i z trudnościami w poruszaniu się – lekarz lub pielęgniarka mogą odwiedzić pacjenta w domu.
🕐 Godziny przyjęć i rejestracja
Przychodnie POZ zazwyczaj działają w dni robocze, od poniedziałku do piątku w godzinach 8:00–18:00.
Rejestracja możliwa jest osobiście, telefonicznie lub przez Internetowe Konto Pacjenta (IKP).
🏥 Pomoc w godzinach wieczornych, nocnych i w święta
Po godzinach pracy przychodni POZ (czyli po 18:00, w nocy oraz w weekendy i święta) możesz skorzystać z nocnej i świątecznej opieki zdrowotnej (NŚOZ) w specjalnych punktach dyżurnych. Pomoc ta jest bezpłatna i obejmuje:
nagłe infekcje, bóle, gorączkę,
pilne porady lekarskie,
kontynuację leczenia w nagłych przypadkach.
📌 Podsumowanie:
Przychodnia POZ to Twoje pierwsze i podstawowe miejsce kontaktu z systemem ochrony zdrowia. Oferuje pomoc nie tylko w nagłych zachorowaniach, ale również w zakresie profilaktyki, opieki nad dziećmi, kobietami w ciąży oraz osobami starszymi i przewlekle chorymi. Wystarczy, że złożysz deklarację wyboru lekarza, pielęgniarki i położnej POZ, a uzyskasz dostęp do kompleksowej opieki zdrowotnej w miejscu zamieszkania.
NFZ – co to jest i jak działa Narodowy Fundusz Zdrowia
Narodowy Fundusz Zdrowia czyli w skrócie NFZ to instytucja publiczna która pełni kluczową rolę w polskim systemie opieki zdrowotnej. Odpowiada ona za finansowanie świadczeń zdrowotnych dla milionów obywateli naszego kraju. Chociaż większość Polaków korzysta z usług finansowanych przez NFZ nie każdy wie jak ta instytucja działa na jakiej zasadzie funkcjonuje i skąd pochodzi finansowanie. W tym artykule wyjaśniamy czym dokładnie jest Narodowy Fundusz Zdrowia jakie są jego zadania oraz jak korzystać z usług jakie oferuje.
Co to jest NFZ
Narodowy Fundusz Zdrowia to państwowa instytucja która została powołana do życia z początkiem 2003 roku. Zastąpiła ona funkcjonujące wcześniej Kasy Chorych które działały od końca lat dziewięćdziesiątych. NFZ odpowiada za zarządzanie środkami finansowymi pochodzącymi z obowiązkowych składek zdrowotnych płaconych przez osoby pracujące przedsiębiorców emerytów a także inne grupy objęte obowiązkowym ubezpieczeniem zdrowotnym.
Celem działalności NFZ jest zapewnienie równego dostępu do świadczeń zdrowotnych dla wszystkich obywateli bez względu na ich miejsce zamieszkania sytuację zawodową czy status społeczny. Fundusz działa w ramach systemu publicznej opieki zdrowotnej a jego zadania reguluje ustawa o świadczeniach opieki zdrowotnej finansowanych ze środków publicznych.
Jakie są główne zadania NFZ
Do najważniejszych zadań Narodowego Funduszu Zdrowia należy:
zawieranie umów z placówkami medycznymi które świadczą usługi w ramach publicznego systemu opieki zdrowotnej
finansowanie świadczeń zdrowotnych dla ubezpieczonych pacjentów
kontrolowanie jakości świadczonych usług medycznych
zapewnienie dostępu do leczenia w każdej części kraju
prowadzenie działań promujących zdrowie i profilaktykę chorób
prowadzenie centralnych ewidencji związanych z realizacją świadczeń zdrowotnych
Dzięki działalności NFZ pacjenci mogą korzystać z bezpłatnych wizyt u lekarza rodzinnego konsultacji u specjalistów leczenia szpitalnego rehabilitacji a także leków refundowanych.
Skąd NFZ ma pieniądze
Środki finansowe którymi dysponuje NFZ pochodzą głównie ze składek zdrowotnych. Składkę tę opłaca każda osoba objęta ubezpieczeniem zdrowotnym. Najczęściej jest ona odprowadzana przez pracodawcę w przypadku osób zatrudnionych na podstawie umowy o pracę lub przez samego przedsiębiorcę w przypadku prowadzących działalność gospodarczą. Składki trafiają do Zakładu Ubezpieczeń Społecznych a następnie przekazywane są do NFZ.
Warto podkreślić że składka zdrowotna jest obowiązkowa. Jej wysokość jest uzależniona od rodzaju zatrudnienia a także od dochodu osoby ubezpieczonej. System oparty jest na zasadzie solidarności społecznej co oznacza że osoby o wyższych dochodach w większym stopniu finansują opiekę zdrowotną również dla osób które nie osiągają dochodów.
Kto może korzystać z NFZ
Z usług Narodowego Funduszu Zdrowia mogą korzystać wszystkie osoby objęte obowiązkowym lub dobrowolnym ubezpieczeniem zdrowotnym. Do tej grupy należą:
pracownicy zatrudnieni na podstawie umowy o pracę
osoby prowadzące działalność gospodarczą
rolnicy
emeryci i renciści
uczniowie i studenci
osoby bezrobotne zarejestrowane w urzędzie pracy
członkowie rodzin osób ubezpieczonych w tym dzieci małżonkowie oraz rodzice
Dodatkowo istnieje możliwość dobrowolnego ubezpieczenia zdrowotnego w przypadku osób które nie są objęte żadnym z obowiązkowych tytułów ubezpieczeniowych.
Jak sprawdzić czy jestem ubezpieczony
Najprostszym sposobem aby sprawdzić swój status ubezpieczenia jest zalogowanie się do Internetowego Konta Pacjenta. Jest to bezpłatna platforma udostępniona przez Ministerstwo Zdrowia która umożliwia dostęp do danych medycznych historii leczenia e-recept e-skierowań oraz informacji o ważności ubezpieczenia zdrowotnego.
Można również zapytać o status ubezpieczenia bezpośrednio w przychodni lub zgłosić się do oddziału NFZ.
Jak działa system świadczeń zdrowotnych w NFZ
Aby skorzystać z bezpłatnej opieki zdrowotnej w ramach NFZ należy:
posiadać ważne ubezpieczenie zdrowotne
wybrać lekarza podstawowej opieki zdrowotnej z którym placówka ma podpisaną umowę z NFZ
w przypadku potrzeby leczenia specjalistycznego uzyskać skierowanie od lekarza rodzinnego
zgłosić się do placówki medycznej która posiada kontrakt z NFZ
Jednym z najczęściej podnoszonych problemów związanych z funkcjonowaniem NFZ jest dostępność do lekarzy szczególnie specjalistów. Czas oczekiwania na wizytę w niektórych poradniach może sięgać kilku miesięcy. NFZ stara się ograniczać te problemy poprzez monitorowanie kolejek wdrażanie programów profilaktycznych i zwiększanie finansowania w wybranych obszarach.
Warto jednak pamiętać że pacjent ma prawo wyboru innej placówki w której czas oczekiwania jest krótszy nawet jeśli znajduje się w innym mieście lub województwie.
NFZ a leczenie za granicą
W pewnych sytuacjach pacjenci mają prawo do skorzystania ze świadczeń medycznych w innych krajach Unii Europejskiej w ramach tzw. dyrektywy transgranicznej. Oznacza to że można wykonać badanie lub zabieg za granicą a następnie ubiegać się o zwrot kosztów z NFZ. Należy jednak wcześniej spełnić określone warunki i często uzyskać zgodę Funduszu.
Programy profilaktyczne NFZ
Narodowy Fundusz Zdrowia realizuje liczne programy profilaktyczne które mają na celu zapobieganie chorobom i wczesne wykrywanie schorzeń. Do najpopularniejszych należą:
program profilaktyki raka piersi (mammografia)
program profilaktyki raka szyjki macicy (cytologia)
program badań przesiewowych w kierunku raka jelita grubego
szczepienia przeciw grypie dla seniorów
Udział w takich programach jest bezpłatny i nie wymaga skierowania. NFZ zachęca do regularnego korzystania z profilaktyki ponieważ wykrycie choroby we wczesnym stadium znacznie zwiększa szanse na skuteczne leczenie.
Jak zgłosić skargę do NFZ
Jeśli pacjent uważa że jego prawa zostały naruszone przez placówkę medyczną może złożyć skargę do odpowiedniego oddziału wojewódzkiego NFZ. Skarga może dotyczyć między innymi:
odmowy udzielenia świadczenia
długiego czasu oczekiwania
niewłaściwego zachowania personelu
jakości udzielonej pomocy
Zgłoszenia można dokonać osobiście pocztą elektroniczną lub tradycyjną. Każde zgłoszenie jest analizowane a NFZ może wszcząć postępowanie wyjaśniające.
Jak znaleźć placówkę współpracującą z NFZ
Na stronie internetowej Narodowego Funduszu Zdrowia znajduje się wyszukiwarka świadczeniodawców która umożliwia szybkie znalezienie przychodni szpitala lub specjalisty w danym regionie. Wystarczy wybrać rodzaj usługi lokalizację i kategorię medyczną aby uzyskać listę placówek realizujących świadczenia w ramach NFZ.
Podsumowanie
Narodowy Fundusz Zdrowia jest kluczowym elementem systemu opieki zdrowotnej w Polsce. Dzięki niemu miliony osób mogą korzystać z bezpłatnego leczenia wizyt u lekarzy i diagnostyki. Choć system nie jest pozbawiony problemów i wyzwań takich jak długie kolejki czy niedobór specjalistów to jednak stanowi on podstawę publicznej ochrony zdrowia. Ważne jest aby pacjenci mieli świadomość przysługujących im praw i wiedzieli jak korzystać z usług medycznych w ramach NFZ. Regularne korzystanie z badań profilaktycznych znajomość zasad systemu oraz aktywność w zgłaszaniu nieprawidłowości mogą przyczynić się do jego poprawy i większej efektywności.
