Przygotuj się na wakacje. Sprawdź, jak uniknąć najczęstszych problemów zdrowotnych na urlopie

Wakacje to czas odpoczynku, relaksu i ucieczki od codziennych obowiązków. Niestety, nieplanowane problemy zdrowotne mogą skutecznie zepsuć nawet najlepiej zaplanowany urlop. Zatrucia pokarmowe, infekcje wirusowe, poparzenia słoneczne, ukąszenia owadów, odwodnienie czy choroby tropikalne to tylko niektóre zagrożenia, które czyhają na turystów. Aby uniknąć takich sytuacji, warto się odpowiednio przygotować. Oto kompleksowy poradnik, który pomoże Ci zadbać o zdrowie przed wyjazdem i w trakcie pobytu. Tu się dowiesz jak uniknąć najczęstszych problemów zdrowotnych na urlopie

Zacznij od wizyty u lekarza rodzinnego lub w punkcie medycyny podróży

Przygotowania do wyjazdu powinny rozpocząć się od wizyty u lekarza. Jeśli planujesz podróż zagraniczną, szczególnie do krajów egzotycznych, odwiedź punkt medycyny podróży. Tam uzyskasz informacje o wymaganych szczepieniach oraz zaleceniach profilaktycznych dla danego regionu. W wielu przypadkach niezbędne będą szczepienia przeciwko żółtej febrze, durowi brzusznemu, wirusowemu zapaleniu wątroby typu A i B oraz wściekliznie. W niektórych rejonach zaleca się także profilaktykę przeciwmalaryczną.

Ubezpieczenie zdrowotne i karta EKUZ

Przed wyjazdem za granicę zadbaj o odpowiednie ubezpieczenie zdrowotne. Dla krajów Unii Europejskiej i Europejskiego Stowarzyszenia Wolnego Handlu możesz wyrobić bezpłatną kartę EKUZ, która uprawnia do korzystania z opieki medycznej na takich samych zasadach, jak obywatele danego kraju. Pamiętaj jednak, że EKUZ nie obejmuje kosztów transportu medycznego do Polski ani leczenia w placówkach prywatnych. Dlatego warto wykupić dodatkowe ubezpieczenie turystyczne, które pokryje ewentualne wydatki medyczne, hospitalizację, powrót do kraju oraz szkody wyrządzone osobom trzecim.

Apteczka podróżna to podstawa

Wakacyjna apteczka powinna zawierać nie tylko podstawowe środki opatrunkowe, ale również leki stosowane na co dzień oraz preparaty przydatne w nagłych sytuacjach. Obowiązkowo spakuj środki przeciwbólowe, przeciwgorączkowe, przeciwzapalne oraz preparaty na biegunkę, wymioty, zaparcia i wzdęcia. Przydatne będą także leki przeciwhistaminowe na reakcje alergiczne, plastry, bandaże, środek odkażający, termometr, spray na oparzenia, maść na ukąszenia owadów oraz krople do oczu i nosa. Jeśli przyjmujesz leki na stałe, weź ich zapas i koniecznie spakuj kopię recept.

Bezpieczeństwo żywieniowe i higiena

Jednym z najczęstszych problemów zdrowotnych podczas urlopu są zatrucia pokarmowe i infekcje żołądkowo-jelitowe. Aby ich uniknąć, przestrzegaj podstawowych zasad higieny. Myj ręce przed jedzeniem i po skorzystaniu z toalety. W krajach o niskim standardzie sanitarnym unikaj picia wody z kranu, lodu w napojach i jedzenia nieumytych owoców. Wybieraj tylko sprawdzone lokale gastronomiczne i jedz potrawy dobrze ugotowane lub usmażone. Jeśli kupujesz jedzenie na ulicy, zwróć uwagę na czystość stoiska i warunki przechowywania produktów.

Ochrona przed słońcem

Wysoka temperatura i intensywne promieniowanie słoneczne mogą prowadzić do poparzeń skóry, udaru cieplnego oraz odwodnienia. Przed wyjściem na słońce zawsze stosuj kremy z wysokim filtrem ochronnym, najlepiej SPF 30 lub więcej. Nakładaj je co dwie godziny oraz po kąpieli w wodzie. Noś nakrycie głowy, okulary przeciwsłoneczne z filtrem UV i przewiewne ubrania z długim rękawem. W godzinach największego nasłonecznienia, czyli między 11 a 15, unikaj opalania i staraj się przebywać w cieniu. Pamiętaj, że dzieci i osoby starsze są szczególnie narażone na skutki przegrzania.

Nawodnienie organizmu

Picie odpowiedniej ilości płynów jest kluczowe dla utrzymania zdrowia w czasie upałów. Odwodnienie może prowadzić do osłabienia, zawrotów głowy, zaburzeń rytmu serca, a w skrajnych przypadkach do utraty przytomności. Najlepszym wyborem jest czysta woda, napoje izotoniczne lub lekkie herbaty ziołowe. Unikaj alkoholu, kawy i słodzonych napojów gazowanych, które dodatkowo odwadniają organizm. W gorącym klimacie dorosła osoba powinna pić minimum dwa i pół litra wody dziennie, a nawet więcej, jeśli intensywnie się poci.

Ukąszenia owadów i choroby tropikalne

W niektórych rejonach świata ukąszenia komarów mogą prowadzić do poważnych chorób, takich jak malaria, denga, wirus Zika czy chikungunya. Aby zminimalizować ryzyko zakażenia, używaj repelentów zawierających DEET, noś ubrania zakrywające ciało i śpij pod moskitierą. W krajach tropikalnych unikaj kąpieli w stojących zbiornikach wodnych, które są siedliskiem larw pasożytów. Jeśli planujesz pobyt w regionie endemicznym, skonsultuj się wcześniej z lekarzem i rozpocznij odpowiednią profilaktykę.

Bezpieczeństwo w wodzie

Urlop często wiąże się z wypoczynkiem nad wodą. Niezależnie od tego, czy wybierasz się nad morze, jezioro czy basen, przestrzegaj zasad bezpieczeństwa. Nie kąp się w miejscach niedozwolonych, nie skacz do nieznanej wody, zwłaszcza na głowę. Po jedzeniu odczekaj przynajmniej pół godziny przed wejściem do wody. Nie przeceniaj swoich umiejętności pływackich i nie wchodź do wody pod wpływem alkoholu. Uważaj również na silne prądy morskie, meduzy i ostre kamienie. Dzieci powinny zawsze przebywać pod opieką dorosłych.

Choroba lokomocyjna i długa podróż

Jeśli źle znosisz podróże, pamiętaj o lekach przeciwwymiotnych i opaskach uciskowych na nadgarstki. W czasie długich lotów czy jazdy autobusem rób przerwy, zmieniaj pozycję, ruszaj nogami i pij wodę. Zbyt długie pozostawanie w bezruchu może prowadzić do zakrzepicy żył głębokich, szczególnie u osób z nadwagą lub problemami kardiologicznymi.

Unikaj ryzykownych zachowań

Wakacje to czas, gdy wielu turystów traci czujność. Pamiętaj, by nie nawiązywać przypadkowych kontaktów seksualnych bez zabezpieczenia, nie eksperymentować z lokalnymi używkami i nie podejmować ryzykownych aktywności bez odpowiedniego przygotowania. Upewnij się, że korzystasz z usług sprawdzonych organizatorów i przewodników. Jeśli planujesz wspinaczkę, nurkowanie czy trekking, miej odpowiedni sprzęt i zapas sił.

Nie bagatelizuj pierwszych objawów choroby

Ból głowy, podwyższona temperatura, ból brzucha, wysypka czy trudności z oddychaniem mogą być sygnałem poważniejszych problemów zdrowotnych. Nie czekaj, aż objawy się nasilą. Udaj się do najbliższej placówki medycznej lub skorzystaj z pomocy w ramach nocnej i świątecznej opieki POZ. W Polsce możesz uzyskać pomoc w każdej przychodni POZ, niezależnie od miejsca zamieszkania, w ramach ubezpieczenia NFZ.

Podsumowanie

Dobre przygotowanie przed wyjazdem to klucz do bezpiecznych i zdrowych wakacji. Regularna profilaktyka, szczepienia, odpowiednie ubezpieczenie, kompletna apteczka, zdrowa dieta, higiena, ochrona przed słońcem i owadami, nawodnienie oraz zachowanie zdrowego rozsądku – to wszystko pozwoli Ci uniknąć nieprzyjemnych niespodzianek i cieszyć się urlopem w pełni. Zadbaj o siebie i swoich bliskich, by każdy dzień podróży był pełen pozytywnych wrażeń, a nie wizyt u lekarza.

Jeśli planujesz wypoczynek nad morzem, w górach, za granicą lub w Polsce, już dziś sprawdź, gdzie znajduje się najbliższy punkt medyczny, apteka i placówka nocnej pomocy. Dzięki temu w razie potrzeby szybko zareagujesz i nie stracisz wakacyjnych chwil na stres i niepotrzebne nerwy.

Już wiesz – jak uniknąć najczęstszych problemów zdrowotnych na urlopie

Zaskoczeni chorobą na wakacjach Oto co musisz wiedzieć o opiece POZ

Wakacje to czas odpoczynku relaksu i oderwania się od codziennych obowiązków. Jednak nawet w czasie upragnionego urlopu może nas zaskoczyć infekcja zatrucie pokarmowe kontuzja lub nagłe pogorszenie zdrowia. Co wtedy zrobić Gdzie się udać Jak wygląda dostęp do lekarza podstawowej opieki zdrowotnej poza miejscem zamieszkania W tym artykule odpowiadamy na najważniejsze pytania turystów i wyjaśniamy jak skorzystać z opieki medycznej w ramach POZ nawet podczas wakacyjnego wyjazdu

Co to jest POZ i kto może z niego skorzystać

Podstawowa opieka zdrowotna w skrócie POZ to pierwszy kontakt pacjenta z systemem ochrony zdrowia. W ramach POZ można uzyskać pomoc lekarza internisty lekarza rodzinnego pediatry pielęgniarki oraz położnej. Osoby ubezpieczone mają prawo do bezpłatnej pomocy w ramach POZ zarówno w swoim miejscu zamieszkania jak i na terenie całej Polski

Nie obowiązuje tu rejonizacja co oznacza że w przypadku nagłego zachorowania można skorzystać z pomocy w dowolnej placówce POZ która ma podpisaną umowę z Narodowym Funduszem Zdrowia. Wystarczy mieć przy sobie dokument tożsamości oraz numer PESEL

Czy trzeba mieć skierowanie

Do lekarza POZ nie potrzeba skierowania. Pacjent może przyjść bez wcześniejszej rejestracji jednak w sezonie turystycznym warto wcześniej zadzwonić i zapytać o możliwość przyjęcia. W niektórych miejscowościach przychodnie mogą być przeciążone ze względu na wzmożony ruch turystyczny

W ramach wizyty w POZ lekarz może wystawić receptę e-receptę e-zwolnienie lekarskie skierowanie na badania laboratoryjne lub do specjalisty

Kiedy zgłosić się do POZ

Z usług POZ warto skorzystać w przypadku łagodnych objawów przeziębienia grypy infekcji dróg moczowych zatruć pokarmowych bólów brzucha alergii wysypek urazów niegroźnych oraz zaostrzenia przewlekłych schorzeń takich jak nadciśnienie cukrzyca czy astma. Lekarz POZ może również pomóc w przypadku problemów skórnych zatkanego ucha czy infekcji oka

Nocna i świąteczna opieka medyczna

Jeśli objawy pojawią się wieczorem w nocy lub w dzień ustawowo wolny od pracy pacjent może skorzystać z nocnej i świątecznej opieki zdrowotnej. Dyżury są pełnione przez wybrane placówki POZ od godziny osiemnastej do ósmej rano oraz przez całą dobę w weekendy i święta. Co ważne również nie obowiązuje tu rejonizacja

Pacjent zgłasza się do najbliższego punktu nocnej opieki medycznej lub dzwoni na bezpłatny numer Narodowego Funduszu Zdrowia. W wielu przypadkach można również skorzystać z porady telefonicznej

Teleplatforma Pierwszego Kontaktu

Narodowy Fundusz Zdrowia udostępnia także całodobową Teleplatformę Pierwszego Kontaktu. Można z niej skorzystać dzwoniąc na numer osiemset sto trzydzieści siedem dwieście. To szybka i bezpłatna pomoc lekarza lub pielęgniarki. W ramach teleporady można otrzymać receptę e-zwolnienie lub wskazania dotyczące dalszego postępowania. Platforma dostępna jest także w języku angielskim ukraińskim i migowym

Pomoc w nagłych przypadkach

W sytuacjach zagrożenia życia lub zdrowia należy niezwłocznie skontaktować się z numerem alarmowym sto dwanaście lub dziewięć dziewięć dziewięć. Karetka pogotowia przewiezie pacjenta do najbliższego szpitala z oddziałem ratunkowym. W nagłych przypadkach nie trzeba posiadać skierowania ani być ubezpieczonym

Przykładami sytuacji które wymagają pilnej pomocy są silne bóle w klatce piersiowej utrata przytomności krwotok złamanie udar podejrzenie zawału silna reakcja alergiczna duszność i inne objawy które mogą stanowić zagrożenie życia

Stomatologiczne dyżury wakacyjne

Podczas wakacji może nas również zaskoczyć ból zęba. W razie nagłych problemów stomatologicznych warto sprawdzić gdzie znajduje się najbliższy punkt stomatologicznej opieki nocnej i świątecznej. Lista takich miejsc dostępna jest na stronie Narodowego Funduszu Zdrowia. Także w tym przypadku pomoc jest bezpłatna o ile placówka posiada umowę z NFZ

Leki i recepty w trasie

Jeśli pacjent przyjmuje leki przewlekle warto zabrać ze sobą odpowiedni zapas na cały okres wyjazdu. W razie potrzeby lekarz POZ może wystawić receptę elektroniczną także zdalnie. E-receptę można zrealizować w każdej aptece w Polsce. Wystarczy podać czterocyfrowy kod oraz numer PESEL

W przypadku zagubienia leków lub utraty bagażu lekarz może wystawić nowe recepty na podstawie informacji uzyskanych od pacjenta. Dostęp do Internetowego Konta Pacjenta znacznie ułatwia tę procedurę

EKUZ czyli wakacje za granicą

Jeśli planujesz wakacje za granicą na terenie Unii Europejskiej warto zabrać ze sobą Europejską Kartę Ubezpieczenia Zdrowotnego. EKUZ umożliwia bezpłatne korzystanie z publicznych usług zdrowotnych w krajach członkowskich na takich samych zasadach jak obywatele tych państw

W krajach poza Unią warto wykupić komercyjne ubezpieczenie turystyczne które pokryje koszty leczenia transportu medycznego lub hospitalizacji

Jak przygotować się zdrowotnie do wyjazdu

Przed wyjazdem warto sprawdzić gdzie w danym miejscu znajdują się przychodnie POZ szpitale apteki i punkty nocnej pomocy medycznej. Warto zapisać sobie adresy i numery telefonów aby w razie potrzeby szybko z nich skorzystać. Dobrze mieć też przy sobie listę przyjmowanych leków oraz zaświadczenie o przebytych szczepieniach zwłaszcza jeśli planujemy wyjazd w rejony egzotyczne

Czy trzeba być ubezpieczonym

W Polsce pomoc w POZ przysługuje osobom ubezpieczonym w Narodowym Funduszu Zdrowia. Osoby które nie są objęte ubezpieczeniem mogą skorzystać z pomocy odpłatnie. W nagłych przypadkach pomoc medyczna zostanie udzielona każdemu a kwestia zapłaty zostanie uregulowana później

Warto jednak pamiętać że osoby pracujące na umowach cywilnoprawnych studenci bez pracy osoby prowadzące działalność powinny samodzielnie zadbać o swój status ubezpieczeniowy

Podsumowanie najważniejszych informacji

W czasie wakacji można bez problemu skorzystać z pomocy lekarza POZ w dowolnej części kraju. Nie obowiązuje rejonizacja nie trzeba mieć skierowania a usługi są bezpłatne dla osób ubezpieczonych. W nocy w weekendy i święta dostępna jest nocna i świąteczna opieka zdrowotna. Dodatkowym ułatwieniem jest Teleplatforma Pierwszego Kontaktu dostępna przez całą dobę. W przypadku poważnych objawów należy skorzystać z pomocy SOR lub zadzwonić po karetkę. W razie potrzeby można również uzyskać e-receptę i kontynuować leczenie w nowym miejscu

Zdrowie nie wybiera czasu ani miejsca dlatego warto wiedzieć gdzie i jak szybko uzyskać pomoc medyczną podczas urlopu. Przygotowanie się przed wyjazdem i znajomość procedur może pomóc uniknąć stresu i pozwolić cieszyć się spokojnym wypoczynkiem