Wirus Usutu w Polsce: Czy powinniśmy się bać? Objawy, zagrożenia i profilaktyka
Co to jest wirus Usutu?
Wirus Usutu (USUV) to flawiwirus przenoszony przez komary, po raz pierwszy zidentyfikowany w Afryce. Obecnie rozprzestrzenia się w Europie, w tym w Polsce. Jego rezerwuarem są ptaki, a komary z rodzaju Culex przenoszą wirusa na inne ptaki, konie i ludzi. Choć większość zakażeń przebiega bezobjawowo, wirus może powodować poważne komplikacje neurologiczne.
Wirus Usutu w Polsce
W Polsce wirus wykryto u ptaków i komarów. Badania potwierdziły obecność dwóch linii genetycznych wirusa: Africa 2 i Africa 3. Oznacza to, że patogen jest już obecny w środowisku naturalnym naszego kraju. Wykryto go m.in. w Wielkopolsce, Mazowszu i na Podlasiu.
Objawy zakażenia u ludzi
Większość przypadków zakażenia przebiega bezobjawowo, ale u niektórych mogą wystąpić objawy podobne do grypy:
- gorączka
- bóle głowy
- wysypka
- osłabienie
W rzadkich przypadkach wirus może prowadzić do:
- zapalenia opon mózgowo-rdzeniowych
- zapalenia mózgu (encefalitis)
- drgawek
- zaburzeń świadomości
Szczególnie narażone są osoby starsze i z obniżoną odpornością.
Jak się chronić?
Nie istnieje szczepionka ani leczenie przyczynowe wirusa Usutu. Najskuteczniejszą formą ochrony jest unikanie ukąszeń komarów:
- stosowanie repelentów
- noszenie odzieży zakrywającej ciało
- montowanie moskitier w oknach
- usuwanie stojącej wody z otoczenia domu (np. z wiader, doniczek, rynien)
Aktualna sytuacja epidemiologiczna
Rok 2025 przynosi sprzyjające warunki dla komarów: wysokie temperatury i częste opady. To doskonałe warunki do rozmnażania się owadów, a tym samym do rozprzestrzeniania się wirusa. Polska jest coraz bardziej narażona na zagrożenie ze strony Usutu.
Co robić, jeśli podejrzewasz zakażenie?
W przypadku gorączki, bólu głowy, wysypki lub innych objawów neurologicznych po ukąszeniu komara, należy skonsultować się z lekarzem. Diagnostyka polega na wykonaniu testów PCR oraz badań serologicznych.
Podsumowanie
Wirus Usutu to nowe, ale realne zagrożenie w Polsce. Choć nie wywołuje jeszcze masowych zachorowań, jego obecność w środowisku jest faktem. Warto zachować czujność, stosować środki ochrony przed komarami i śledzić komunikaty sanitarno-epidemiologiczne. Profilaktyka to dziś najskuteczniejsza broń w walce z tym niewidzialnym wrogiem.